ASN Bank en Natuur &Milieu hebben een zogenaamd ‘citizen science’ project ontwikkeld waarbij iedereen op een laagdrempelige manier de kwaliteit van het water van een sloot, vijver, ven of kanaal kan meten.
Het was korte tijd mogelijk om een gratis meetkit aan te vragen om zo zelf aan de slag te gaan als een echte onderzoeker. In de meetkit zat een boek met een laagdrempelige uitleg over de gevaren van een slechte waterkwaliteit. Door het grote aantal aanvragen is het momenteel niet meer mogelijk om de meetkit aan te vragen. Naast het boekje zit er in de kit een instructiehandleiding, reageerbuis, nitraat en nitraat meetstrip en pH meetstrip.
Voordat je daadwerkelijk aan de slag kon als onderzoeker moest je op zoek naar een oude cd of dvd. De cd of dvd wordt gebruikt om een Secchi-schijf te maken. Door het grote contrast tussen de vlakken kun je de schijf goed herkennen in het vaak wat troebele water.
Nadat de Secchi-schijf klaar is kun je echt op pad om het water te gaan meten!
Als eerste moet je foto’s van het water en de oever maken. Al is het momenteel de vraag wat de oever is bij de Aarlesche Heide aangezien het water waarschijnlijk nog nooit zo laag heeft gestaan! Wat normaal een ven is, is nu allemaal oever.
Na de foto’s van het kleine beetje water is het tijd om wat water uit het ven te scheppen met het reageerbuisje en vervolgens moet je de nitriet en nitraat teststrip 10 seconden in het buisje houden. Na één minuut kun je aflezen hoeveel nitriet en nitraat er in het water aanwezig is. Des te minder nitriet en nitraat in het water, des te beter is het water.
Aangezien er geen vissen in het ven leven (uitwerpselen) en het ven gevoed wordt met regenwater (geen instroom van meststoffen) is het logisch dat er vrijwel geen nitriet en nitraat in het water aanwezig is.
Na het nitraat en nitriet gehalte moet de zuurtegraad van het water gemeten worden. Zoals verwacht is het water redelijk zuur, soorten zoals heikikker hebben ook het liefste redelijk zuur water. Maar ook bepaalde sieralgen in het water tonen aan dat het water vrij zuur is.
Uit de test komt een pH waarde van 5.
Nu komt de zelfgemaakte Secchi-schijf van pas om de doorzichtigheid van het water te meten. Door het grote aantal honden dat in het ven rent is het water erg troebel en meer dan 5 centimeter diep kun je niet kijken.
Als laatste moet je bekijken hoe hoog de begroeiing is op de oever, de helling van de oever en wat voor planten er op en in het water leven.
Bij het ven komen planten voor die meer dan 50 centimeter hoog zijn zoals pitrus en de oever is van het type ‘’flauwe oever” volgens de instructies. Als je goed kijkt zie je oeverkruid groeien en dat valt volgens de instructies onder “Onderwaterplanten”.
Na het invullen van alle gegevens is het wachten tot oktober wanneer de gegevens verwerkt zijn en bekend zal worden wat de waterkwaliteit van het ven is! Misschien behoort het ven tot één van de 100 waters die door professionele onderzoekers onderzocht gaan worden!
